Bu yazıda Bebeğin duygusal ve fiziksel gelişimi sıfır iki yaş (0-2 yaşları için) gibi konularda detaylı bilgiler yer almaktadır. Aşağıda sıfır ve 2 yaşları arasında bulunan bebeklerin gelişimi hakkında herşeyi bulabilirsiniz.
2 Yaş Bebeğin Gelişimi: Fiziki gelişimi ve duygusal gelişimi
Beslenme:
Artık çocuğunuz aile sofrasında sizinle birlikte yemek yemeli, kendisini ailenin bir parçası olarak hissetmelidir. Kendi kendine yemesine, hangi yemekten ve ne miktar yiyeceğine kendisinin karar vermesine izin verin. Sizin göreviniz, ona sağlıklı seçenekler sunmak, sağlıklı beslenme alışkanlıklarına örnek oluşturmaktır. Çocuklar, anne babaların öğütlerinden çok yaptıklarından etkilenirler. Kendiniz sürekli kola içerken, çocuğa ayran vermeniz pek kabul görmeyecektir.
Diş Bakımı:
Günde en az iki kez dişler fırçalanmalıdır. Bunu yaparken ona yardımcı olun veya kendisi fırçalayıp bitirdiğinde kontrol edin. Diş macununu az miktarda ( bir mercimek tanesi kadar ) kullanın.
Disiplin:
2 yaş çocuğu sürekli ‘ hayır ‘ diyen, sizi reddeden, sınırlarını test eden bir çocuktur. Ne kadar sinir bozucu olsa da, bu gelişimin normal bir parçasıdır. Makul kurallar koyun ve bunlara uymasını kararlılıkla isteyin.
Bu zor dönemi daha kolay atlatmak için:
Sorun çıkmadan önce tedbir alın. Çocuğun zarar vereceği veya kendisinin zarar göreceği eşyaları ortadan kaldırın. Böylece sürekli ‘ Ona dokunma ‘ demek zorunda kalmazsınız.
Uygun olmayan bir davranış saptadığınızda, hemen başka bir eşya veya oyuncakla dikkatini dağıtın.
Eğer bir kurala uymazsa, bir açıklama yapın ve 1-2 dakikalığına onu sakin bir köşede oturtun ( Mola verin ). Bu mola süresi her yaş için 1 dakika olarak uygulanabilir.
Yerine getiremeyeceğiniz boş tehditlerle onu korkutmayın.
İyi davranışı takdir edin.
Tuvalet Eğitimi:
Eğer çocuğunuz bezinin ıslandığını, kirlendiğini farkediyorsa, belki de tuvalet eğitimi için uygun zaman gelmiştir. Tuvaleti kullanma konusunda istekliyse, ona bir lazımlık alabilirsiniz. Bu süreçte ondan çok fazla şey beklemeyin, onu utandırmayın, başarılarını takdirle karşılayın.
Fiziksel Gelişim:
2 yaş çocuğu sürekli hareket halindedir.
Koşar, bir yerlere tırmanır.
Kendi başına merdiven inip çıkabilir.
Parmak ucunda yürüyebilir.
3-5 küple kule yapar.
Büyük düğmeleri ilikleyip çözebilir.
Gece uyku saati geldiğinde durmak ona zor gelir.
Duygusal Gelişim:
Kolayca kızar, sabırsızdır, öfkelenince ağlar.
Herşeyi kendi istediğince yapmak ister.
Her denileni reddeder, en sevdiği kelime ‘ Hayır ‘dır.
Günlük düzen değişikliklerinden rahatsız olur.
Sosyal Gelişim:
Kardeşleriyle daha çok ilgilenmeye başlar.
Başka çocuklarla aynı ortamda oynamayı sever, ancak henüz birlikte oynamaz.
Paylaşmayı bilmez, herşeyin kendisine ait olduğunu zanneder.
Başka çocukları itip kakabilir, vurabilir.
Zihinsel Gelişim:
2 yaşın sonunda 3-5 kelimelik cümleler kurabilir.
Kullandığı kelimelerden çok daha fazlasını anlar.
Anlaşılmazsa hayal kırıklığına uğrar.
Karar vermede zorlanır.
Gelişimi Nasıl Desteklersiniz?
Onunla oynayın ve nasıl oyun oynanacağını gösterin. Başka çocuklarla biraraya getirin, ancak henüz birlikte oynamaz ve oyuncaklarını paylaşmazlar.
TV karşısında saatler geçirmesine izin vermeyin, yaşına uygun bir programı seyrederken de yanında olun.
Ona kitap okuyun, şarkı söyleyin, onunla konuşun.
Güvenlik:
Çocuğun yanında sigara içmeyin, içilmesine izin vermeyin.
Kibrit ve çakmakları, sıcak alet ve cihazları uzak tutun.
Arabada mutlaka yaş ve kilosuna uygun koltuk kullanın. Emniyet kemerinizi bağlayarak iyi bir örnek oluşturun. Çocuğu arabada asla yalnız bırakmayın.
Araç trafiği olan yollarda gözünüzü ondan ayırmayın, böyle yerlerin yakınında oynamasına izin vermeyin. Kaçan topunun ardına düşen bir çocuk, etraftaki arabaları farketmeyecektir!
Düşmesini önlemek için mobilya üstüne tırmanmamasını öğretin.
Bütün ilaçları, temizlik malzemelerini kilit altında tutun.
Yiyecek içecek kaplarında zehirli maddeler, temizlik malzemeleri saklamayın.
2 Yaş Çoçuğunun Gelişimi
DİL YETENEKLERİ
2 yaşındaki çocuğunuzun yetişkin konuşmalarına müdahil olmasını istemiyorsanız onunla konuşmaya başlayın. İki yaşının başlarında yalnızca 50 ya da biraz daha fazla sözcük haznesine sahip olsa bile, yılın sonuna doğru ona söylediklerinizin çoğunu anlayacaktır. Aslında, bazı uzmanlara göre çocuklar, iki ve altı yaşları arasında tahminen günde sekiz yeni sözcüğün anlamını öğrenirler.
Şayet, henüz ilk iki sözcüklü cümlesini söylemediyse, yakında söyleyecektir ve bundan kısa bir süre sonra, üç sözcüklü cümleler söyleyecektir. Takiben, dört, beş ve hatta olabilir ki altı sözcüklü hikayeleri ifade edebilir.
Sadece dinleyerek ve tekrarlayarak, çocuğunuz dil bilgisinin temel kurallarını kapmaya başlayacaktır. Örneğin, kendisine isimle işaret etmek yerine, “ben” gibi şahıs zamirleri kullanmaya başlayacaktır. Fakat, gerekli uygun söz diziminde olmadan. “Biz”, “onlar” ve “o” gibi diğer zamirler de, olması gereken uygun bir artışla ortaya çıkacaktır.
Telaffuzları da gittikçe netleşir. Yabancılar için çocuğunuzun söylemek zorunda olduklarının hepsini yakalamak hala zor olabilir, fakat üçüncü yaş gününe ulaşana kadarki zamanda, konuşabilmeli ve konuştuklarının yarısından çoğu da anlaşılmalıdır.
Yaklaşık her 10-15 çocuktan birinin ya dili anlamada ya da konuşmada sıkıntı yaşadığı tahmin edilmektedir. Eğer çocuk doktorunuz bir problemden şüpheleniyorsa, sizi bir konuşma ve dil uzmanına yönlendirebilir. Şimdi başlayacak erken müdahale, öğrenmenin diğer alanlarındaki problemlerini durdurmaya yardım edebilir. Elbette ki, bazı çocukların diğerlerinden sadece daha konuşkan olduklarını ve daha az sözcükle konuşan bir çocuğun illa ki konuşma sorununa sahip olmayabileceğini aklınızda tutmanızda fayda vardır.
SOSYAL YETENEKLER
İki yaş çocuğunuzun dünyası hala temel olarak “ben” merkezlidir. Fakat, diğerlerinin düşüncelerine ve hislerine farkındalığı artar ve ara sıra fedakarlık ve empatinin pırıltılarını görürsünüz. 2,5-3 yaşları arasında, işbirliği içerisinde birlikte oyun oynamanın ilk adımlarını görebilirsiniz. Diğer çocuğun blok kulesini devirmek yerine, ona kuleyi daha yüksek yapması için yardım etmeye çalışabilir. Bir oyun istasyonunda, oyuncaklar için diğer çocuklarla kavga etmeye devam edebilir. Fakat sırayla almak için cesaretlendirilirse, ara sıra itaat edebilir.
Çocuğunuz hala kendisini evrenin merkezi gibi görmesine rağmen, şimdi diğer insanların tavır ve hareketlerini taklit etmeyle daha ilgilidir. Bu taklit oyunu, gelecekteki sosyal karşılaşmalarında nasıl hareket etmesi gerektiğini öğrenmesine yardım edecektir.
Yap-inan oynama yeteneği gelişmiştir. Araba kullanmayı canlandırmak için bir oyuncak arabaya artık ihtiyacı olmayacaktır. Şimdi sandalyeler, yastıklar veya kibrit kutuları gibi nesneleri spor arabalara, kamyonlara ya da otobüslere çevirebilir.
DUYGUSAL GELİŞİM
Bir neden yokken, gülmeyi takiben ağlama sıklıkla görünür. Bu, duygusal olarak kırılgan iki yaş çocuğunuzdan beklenir. Bu garip görünen duygusal iniş çıkışlar basitçe, çocuğunuzun hareketleri, dürtüleri ve hisleri üzerinde kontrolü ele alma mücadelesinin sonucudur.
Çocuğunuz her şeyin nasıl çalıştığını öğrenmek ister. Bununla birlikte, o hala kendisine ve diğerlerine zarar vermeden bu görevi tamamlamasını sağlayacak yeteneklerin çoğundan yoksundur. Sonuç olarak, keşfetme zamanının çoğu sınırları test etmekle harcanır; sizin, onun ve çevrenin.
Sıklıkla o yönde gözükmemesine rağmen, yavaşça fakat güvenle, iki yaş çocuğunuz kendi kendini kontrol etmeyi öğrenir. Fakat eğer en kötü patlamalarını sizin için saklarsa sakın şaşırmayın. Çocuk bakıcınız, çocuğunuzun nadiren kendisine karşı geldiğini söyleyebilir. Bu durum, onun sizden çocuğunuzla daha dostça ilişkiye sahip olduğu için değildir. Tam tersine çocuğunuz, diğer insanlara size güvendiği gibi güvenmemektedir; bundan dolayı sizin tepkinizi görünceye kadar bekleyecektir.
FİZİKSEL DEĞİŞİKLİKLER
Çocuğunuz kilo aldığı gibi boyu da uzamaya devam edecektir, yalnız öncekine göre biraz daha yavaş oranda. Bununla birlikte hızlanacak olan ise, bebekliğin çocukluğa olan mucizevi değişimi. En fark edilebilir değişiklik boyutlardaki olacaktır. Bir ve iki yaşları arasında başlamış olan bir oluşum devam ederken, çocuğunuzun kolları ve bacakları beden ve baş ölçüsüyle daha iyi uyuşacaktır.
Çocuğunuzun, bebeklik şişmanlığı da kaybolmaya devam edecektir. Kolları ve bacakları daha ince ve uzun, yüzü daha az yuvarlak olacaktır. Hatta ayaklarının altındaki yağ tabakaları kaybolmaya başlayacaktır.
Çocuğunuz devamlı hareket halindeymiş gibi gözükebilir ve çoğu zaman da öyledir. Bu yıl boyu süren enerji artışı, vücudun güçlenmesine ve koordinasyonun gelişmesine yardımcı olur.
Aylar geçtikçe, çocuğunuzun yürüyüşü daha esnek ve yetişkinlere benzer olacaktır. Ayrıca şunları da öğrenecektir: Ayağını kullanarak bir topun hareketini yönlendirme, yardım almadan merdivenleri inip çıkma ve hatta üç tekerlekli bisiklet kullanma.
El ve parmak yetenekleri de gelişecektir. Gelişi güzel dikey, yatay ve dairesel çizimler yapmak için kalemi yeterince kavramayı öğrenecektir. Kavanozlardan kapaklarını çıkarıp takmayı, dönen aletleri çevirerek döndürmeyi ve geniş fermuarları açıp kapamayı da öğrenmeye başlayacaktır.
ÜSTESİNDEN GELİNMESİ GEREKEN ZORLUKLAR
Gelecek yıl herhangi bir dönemde, çocuğunuz muhtemelen bezi bırakmaya hazır hale gelecektir. Aslında, tuvalet eğitimi için ortalama yaş 2,5’tur. Bununla birlikte, bazı çocukların 3. doğum günlerinden bir süre sonraya kadar eğitilmediklerini de aklınızda tutunuz.Eğer çocuğunuzu, tuvalet eğitimini önceden öğrenmiş olmasını gerektiren okul öncesi bir eğitim kurumuna kaydettirdiyseniz, bu durum sorun yaratabilir. Fakat önceden hazırlıklı olun: Fiziksel ve ruhsal olarak hazır olmadan önce, bir çocuğa tuvalet eğitimi vermeyi denemek, aslında süreci uzatabilir.
Huysuzluk nöbetleri, bir problem olmaya devam edecektir. Aslında, bu durumlar bir önceki yıla göre muhtemelen daha sıklıkla meydana gelecek. Çocuğunuzun daha güçlü olması da patlamalarının daha tahripkar olacağı anlamına gelir. Eğer, kızgınlığı hayal kırıklığından dolayı artarsa, örneğin, oyun arkadaşı onun ne dediğini anlamazsa, düşüncelerini rahatça ifade edebilmesi için ona yardım edin. Şayet istekleri mantıksız ise, akşam yemeğinden önce kek istemek gibi, akşam yemeğinden önce tatlı yemenin iştahını kapatacağını açıklayın. Hala bir huysuzluk çıkarmayı seçebilir, fakat bir yaş çocuğunun aksine temel mantığı anlama kapasitesine sahiptir.
Çocuğunuz uyumaya karşı koymaya başlayabilir. Sıklıkla yaptıkları bir şey olduğu halde, dinlenme ona sıkıcı gelir. O aynı zamanda, ayrılma kaygısından hala vazgeçememiş olabilir. Çocuk karyolasında yalnız bıraktığınızda iki yaş çocuğunuz, feryat ederek protesto edebilir ya da muhtemelen karyolasından tırmanıp çıkarak gelip sizi bulabilir. Aynı şey yeni yürümeye başlayan çocuğunuzu, gençler için yapılmış karyolaya geçirdiğinizde de başınıza gelebilir. Çözüm şudur: Onu tekrar odasına götürün, yatağına koyun ve uykuya geri dönmesini söyleyin. Eğer bu davranışı kendisine yiyecek bir şey vererek ya da uyuyana kadar yanında kalarak ödüllendirirseniz aynı davranışı muhtemelen hep tekrarlayacaktır.
Çocuğunuzun dünya ile ilgili bilgileri arttıkça korkuları da artacaktır. Gelişen bir hayal gücü, genişleyen bir hafıza ve yaşam tecrübesinin eksik olması, günlük hayatın korkunç görünmesine neden olabilir. İki ile üç yaş arasındaki ortak korkular tuvaletler, karanlık, kostüm içindeki kişiler (özellikle palyaçolar), hayali yaratıklar, banyo ve tabii ki yabancıları kapsar. Fakat yeni yürümeye başlayan çocuğunuz, kendine daha fazla güvenen okul öncesi çocuğuna doğru olgunlaştıkça bu korkuların çoğunu atacaktır.
NASIL YARDIM EDİLİR?
İki yaş çocuğu ile yaşamak bazı zamanlarda hayal kırıklığı yaratabilir. Fakat, bütün bu olumsuzluğun normal bir gelişim evresi olduğunu aklınızda tutun. Bu durumdan çıkana kadar beklentilerinizi azaltın. Eğer emniyet ya da saygı konu değilse her zaman onun talepleriyle mücadele etmek zorunda değilsiniz.
Mümkün oldukça iyi davranışları cesaretlendirip ödüllendirin. Eğer çocuğunuzun doğru bir şey yaptığını görürseniz, oyuncağını paylaşmak ya da sırasını beklemek gibi, onu takdir edin. Onayladığınızı göstererek onun kendine olan güvenini inşa edip bu davranışını tekrarlaması için cesaretlendirin.
Sınırları koyarken çocuğunuzun gelişimsel kabiliyetlerini her zaman aklınızda tutun. Örneğin, iki yaşındaki çocuğunuzdan, kendisini meraklandıran bir şeye dokunma dürtüsünü kontrol etmesi beklenmemeli. Bu yüzden, eğer onu bir antikacı dükkanına yanınızda götürürseniz, pahalı biblolara vurduğu için cezalandırmayın.
“Dediğimi yap, yaptığımı yapma” nın bu yaşta işlemediğini hatırlayın. Siz çocuğunuzun en iyi rol modelisiniz. Şayet siz stresli durumlarda devamlı kontrolünüzü kaybediyorsanız, çocuğunuzun farklı bir şey yapmasını nasıl bekleyebilirsiniz?
Eğer çocuğunuzun disipline edilmeye ihtiyacı varsa, onun dikkat süresinin hala kısa olduğunu fark edin. Zaman aralığı kısa tutulmalı, diyelim iki dakika, aksi takdirde bu durumda neden zaman aralığı aldığını unutacaktır. Ayrıca zaman aralığının tam bir cezalandırma olmadığını hatırlayın. Bu uygulamanın amacı, kontrol dışı bir çocuğa yardım etmek ya da yanlış yapmaya başlamışsa sessiz, sakin bir yerde hareketleri hakkında düşünmesini sağlamaktır.
BECERİ KAZANDIRMA HAREKETLERİ
Yürüyüş Yapmak
İki yaş çocukları sınırsız enerjiye sahiptir. Düzenli doğa yürüyüşleri planlayarak, o enerjinin bir kısmını yakabilirsiniz ve doğanın dengesi hakkında bir, iki şey öğretebilirsiniz. Rotanız boyunca, farklı tiplerdeki çiçekleri, ağaçları ve vahşi yaşamı gösterebilirsiniz.
Bowling
Yarım düzine plastik soda şişesi ya da diğer benzer ağırlık nesneleri sıralamak ve çocuğunuza büyük bir top kullanarak onları nasıl düşüreceğini gösterin. Lobutları yeniden düzenlemeden çocuğunuzun kaç tane devirdiğini sayın.
Sanat
Tebeşir, oyun hamurları ve parlak renkli boyalar işe yeni başlayan sanatçılar için mükemmel araçlardır. Bu basit gereçler, çocuğunuza renk ve şekilleri deneyimleme imkanı verirler.