şaban

ŞABAN AYI orucu ne zaman, kaç gün tutulur? Şaban ayı oruçlarının sevabı nedir?

İslam ailemi için oldukça önemli olan Üç Aylar, 23 Ocak 2023 tarihinde Recep ayı ile birlikte başladı. Bugün ise Recep ayının son günü.

Mübarek üç ayların içerisindeki ikinci ay ve Ramazan’ın habercisi olan Şaban ayı yarın başlıyor. Bu ayın belirli günlerinde oruç tutmak tavsiye ediliyor.

Müslümanlar için büyük önem taşıyan Şaban ayı için Peygamber Efendimiz, “Şaban benim ayımdır.” Ayrıca “Şaban günahları temizleyendir” buyurmuştur.

Şaban ayının başlamasına kısa bir zaman kala arama motorlarında “Şaban ayı orucu hangi günler tutulur? Şaban ayı orucu kaç gün tutulur ve sevabı nedir?” sorularına yanıt arıyor. İşte detaylar…

Şaban ayı orucu ne zaman, kaç gün tutulur?

Şaban ayının 1.gün ve 13.gün arasında kalan (Eyyam-ı Biyz Orucu) tutulur. 14.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu), 15.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu), 30.gün, ilk perşembe, son pazartesi ve son perşembe günleri de oruç tutulması da tavsiye edilen günler arasında yer alıyor.

Şaban ayında oruç tutması tavsiye edilen günler

· 1.gün

· 13.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu)

· 14.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu)

· 15.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu)

· 30.gün

Şaban ayında oruç tutmanın sevabı nedir?

Şaban ayının orucu Ramazan’dan sonra en üstün oruçtur. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed, Ramazan ayından sonra en çok Şaban ayında oruç tutmuştur.

Rasulullah (SAV) senenin Ramazan-ı Şerif ayı dışındaki hiçbir ayında Şaban-ı Şerif ayındakinden fazla oruç tutmamış ve şöyle buyurmuştur:

“Amellerden gücünüzün yettiğini yapın. Çünkü siz bıkmadıkça, Allah da size asla bıkmış muamelesi yapmaz. Allah yanında amelin en makbulü, kişinin az da olsa devam üzere işlediği ameldir.”

Peygamber Efendimizin Şaban-ı Şerif ayındaki orucu hakkında Hazreti Ayşe (r.a) ayrıca şöyle demiştir: “O (Rasul-i Ekrem) Şaban ayının tamamını oruçla geçirerek sonunda Şaban’ı Ramazan’la birleştirirdi.”

Peygamber efendimiz, “Bu ay Receple Ramazan arasında insanların kendisinden gafil oldukları bir aydır. Bu ayda ameller âlemlerin Rabbine yükseltilir. Ben amelimin oruçlu iken Rabbime arz edilmesini isterim.” (Nesai, Ahmed bin Hanbel)

“Kim Şaban’dan bir gün oruç tutarsa, Allahü Teala onun cesedini cehenneme haram kılar. Cennetlerde Yusuf’a (as) komşu olur. Allah ona Hz. Eyyüb ve Hz. Davud’un sevaplarını verir.” (Nüzhetül Mecalis)

“Şaban’ın ilk perşembesini oruçla geçireni, rahmeti ile cennete girdirmek, Allahü Teala üzerine bir hak olur.” (Nüzhetül Mecalis)

Şaban ayında ibadet edilmesi tavsiye edilen günler

· 1.gece

· 15.gece

· 27.gece

Diyanet Şaban ayı orucu kaç gün tutulur? 2023 Şaban ayı orucu ne zaman?

Diyanet Şaban ayı orucu kaç gün tutulur? 2023 Şaban ayı orucu ne zaman?

Ramazan ayı öncesinde üç aylarda Receb ve Şaban aylarında belirli günlerde oruç tutuluyor. 2023 Şaban ayı orucu için hangi günler oruç tutulacağı merak konusu olmuştu. Peki, Şaban ayı orucu ne zaman, kaç gün tutulur?

Şaban ayı içerisinde toplamda 5 farklı günde oruç tutmak büyük sevap olarak kabul ediliyor. Peki, İslam alemi için mübarek aylardan ikincisi olan Şaban’da hangi günler oruç tutuluyor? İşte o günler ve detayları…

ŞABAN AYI ORUCU NE ZAMAN TUTULUR?

Mübarek üç ayların ikincisi olan Şaban ayında oruç tutmak isteyen kişiler için tavsiye edilen günler şöyle…

Oruç Tutulması Tavsiye Edilen Günler;

1.gün (21 ŞUBAT 2023 SALI)

13.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu) (5 MART 2023 PAZAR)

14.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu) (6 MART 2022 PAZARTESİ)

15.gün (Eyyam-ı Biyz Orucu) (7 MART 2023 SALI)

30.gün 

İbadetle Geçirilmesi Tavsiye Edilen Geceler;

1.gece

15.gece

27.gece

ŞABAN AYI ÖNEMİ NEDİR?

Şaban ayını önemli yapan özelliklerden biri, “üç aylar”ın ikincisi olmasıdır. Bilindiği gibi, üç ayların ilki Receb, üçüncüsü de Ramazandır. Şaban ayının önemli bir hususiyeti de, “Beraat gecesi”nin bu ayın on beşinci gecesine tesadüf etmesidir. Beraat gecesi, meleklerin inmesi, duaların kabul olunması, duaların geri çevrilmemesi gibi birçok fazilete sahip olduğu için, bulunduğu ayı da değerli kılmıştır. Hz. Peygamber (s.a.v.) bir hadislerinde; “Şaban ayının yarısı (Beraat gecesi) gelince; gecesini namazla, gündüzünü oruçla geçiriniz. Şüphesiz ki Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya semasına iner ve şöyle der: Benden af dileyen yok mu? Onu affedeyim! Rızık isteyen yok mu? Rızık vereyim! Şifa dileyen yok mu? Şifa vereyim!” buyurdu.

Şaban ayının ilk günü ve ilk gecesi ne zaman 2023? Şaban ayının 1. gecesi ve 1. günü hangi güne denk geliyor? Şaban ayına girdik mi?

Şaban ayı Receb ayından sonra gelen Hicri aydır. Peki, Şaban ayının ilk günü ve ilk gecesi ne zaman 2023? Şaban ayının 1. gecesi ve 1. günü hangi güne denk geliyor? Şaban ayına girdik mi?

2023 yılındaki Şaban ayı 21 Şubat 2023 Salı günü başlayacaktır. Mübarek 3 ayların 2. si Şaban ayıdır. Receb ayından sonra Şaban ayı, Şaban ayından sonra ise Ramazan ayı gelmektedir.

2023 yılında Şaban ayının ilk gecesi 20 Şubatı 21 Şubata bağlayan gecedir. Şaban ayının ilk günü ise 21 Şubat salı günüdür.

Şaban ayının ilk gecesi 20 Şubat pazartesiyi 21 Şubat salıya bağlayan gecedir. Şaban ayının ilk günü ise 21 Şubat salı günüdür.

Yarın yani 21 Şubat 2023 Salı günü Şaban ayının 1. günüdür. Bugün ise akşam namazı ile birlikte

Sözlükte “dağılmak, gruplara ayrılmak” anlamındaki şa’b kökünden türeyen şa’bân kamerî yılın recebden sonra, ramazandan önce gelen sekizinci ayının adıdır ve dinî gelenekte önemli bir yeri olan üç ayların ikincisidir. Bu ayın İslâm’dan önce Arab-ı bâide (Âd ve Semûd) döneminde mevhâ’, Arab-ı âribe devrinde va’l, ‘âdil ya da â?il diye adlandırıldığı, şâban isminin hicrî takvimde yer alan diğer ay adlarıyla birlikte Arab-ı müsta’ribe döneminde kullanılmaya başlandığı, İslâmiyet’in ortaya çıktığı devirde Araplar’ın bu isimleri kullanmakta olduğu nakledilir. “el-Mükerrem, el-muazzam, eş-şerîf” sıfatlarıyla da anılan şâban Osmanlı belgelerinde “?” kısaltmasıyla gösterilmiştir.

Şâban kelimesinin kamerî takvimin sekizinci ayına ad olması farklı şekillerde açıklanmıştır. Bir yoruma göre, savaşmanın yasak olduğu haram aylardan biri olan recebden sonra silâhlı baskınlar için kabilelerin gruplar halinde dağılması sebebiyle bu isimle anılmıştır. Araplar’ın bu ayda su temin etmek amacıyla gruplara ayrılmalarından dolayı bu ismin verildiği ya da ramazan ve receb aylarını birbirinden ayırdığı için böyle adlandırıldığı yolunda açıklamalar da mevcuttur. Diğer bir yoruma göre ise kamerî ayların eski adlarının değiştirilmesi ağaçların dal verdiği döneme rastladığından bu ismi almıştır. Araplar, haram ayların yerlerini değiştirmek veya haccın sabit bir mevsimde yapılmasını sağlamak amacıyla haram ayları ertelediklerinde receb ayını şâbanın yerine kaydırırlar ve bu iki ayı “recebân” diye adlandırırlardı (bk. NESÎ).

Şâban ayının büyük kısmını oruçlu geçiren Hz. Peygamber (Buhârî, “?avm”, 52; Müslim, “?ıyâm”, 176-177), “İnsanların değerini bilemedikleri bu ayda ameller Allah’a arzedilir; ben amellerimin oruçlu iken Allah’a arzedilmesini arzu ediyor ve bu ayda oruç tutuyorum” buyurmuş (Müsned, V, 201; Nesâî, “?avm”, 70), ramazan dışındaki en faziletli orucun şâbanda tutulan oruç olduğunu ifade etmiştir (Tirmizî, “Zekât”, 28). Bu rivayetler sebebiyle şâban ayında oruç tutulması mendup olmakla birlikte Hz. Âişe’den nakledilen, Resûl-i Ekrem’in ramazan ayından başka hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmediği şeklindeki rivayeti yanında (Buhârî, “?avm”, 52; Müslim, “?ıyâm”, 176-177) oruç tutmanın farz olduğu ramazan ayına şevkle girmeyi zorlaştıracağı için şâbanın on beşinden sonra orucun azaltılması veya terkedilmesi tavsiye edilmiştir. Hatta bazı Şâfiî eserlerinde mûtat oruçlar dışında şâban ayının ikinci yarısında nâfile oruç tutmanın haram olduğu belirtilir (bk. ORUÇ). Hz. Peygamber’e isnat edilen, “Receb Allah’ın ayıdır, şâban benim ayımdır, ramazan ise ümmetimin ayıdır”; “Şâbanın diğer aylardan üstünlüğü benim diğer peygamberlere karşı üstünlüğüm gibidir” şeklindeki rivayetlerin aslının bulunmadığı tesbit edilmiştir (Süyûtî, s. 114; Aclûnî, II, 85). Şâbanın on beşinci gecesinde müslümanların Allah tarafından bağışlanacağı umulduğundan bu gecenin özellikle ihya edilmesine ayrı bir önem verilmiştir (bk. BERAT GECESİ).

İslâm tarihinde şâban ayında meydana gelen önemli olaylar arasında orucun farz kılınması (2/624), Hz. Peygamber’in Hafsa ile evlenmesi (3/625), Hz. Hüseyin’in doğumu (4/626), Benî Mustali? (Müreysî’) Gazvesi (5/627) zikredilebilir. Fâtımîler döneminde Ezher’de receb ve şâbanın başına ve ortalarına rastlayan “vekud” gecelerinde dinî ihtifaller düzenlenirdi (DİA, XII, 59). Surre alayının İstanbul’dan deniz yoluyla gönderilmeye başlandığı 1864 yılından itibaren bu merasim şâban ayının on beşinde düzenlenirdi.

Şaban ayı namazı kaç rekat, nasıl kılınır? Şaban ayında kılınacak namazlar, okunacak dualar ve sureler neler?

Şaban ayı namazı kaç rekat, nasıl kılınır? Şaban ayında kılınacak namazlar, okunacak dualar ve sureler neler?

Mübarek Recep ayının bitmesiyle 21 Şubat 2023 tarihi itibarıyla başlayacak olan Şaban ayında kılınacak namazlar, okunacak dualar ve sureler merak ediliyor. Üç ayların ikincisi olan ve Diyanet 2023 dini takviminde yer alan Şaban ayında kaza namazları kılınır, Kur’an okunur, tövbe edilir.. Peki, Şaban ayı namazı kaç rekat, nasıl kılınır? Şaban ayında okunacak dualar ve sureler neler? İşte detaylar.

Üç ayların ikincisi olan Şaban ayı şubat ayı içerisinde idrak edilecek. Mübarek şaban ayında dualar okunacak, namazlar kılınacak ve oruç tutulacak. Diğer vakitlerde kılınan bir rekât namazın sevabı on ise, Şaban ayında üç yüzden fazladır. Müslüman aleminin bol bol dua edip, namaz kılacağı mübarek ayda kılınacak namazlar ve okunacak dualar bu nedenle daha da fazla merak ediliyor.

2023 ŞABAN AYI NE ZAMAN BAŞLIYOR NE ZAMAN BİTİYOR?

Üç aylar içerisinde yer alan ve Recep Ayı ile başlayan, Şaban ile devam eden, Ramazan Ayı ile sona eren aylar Müslümanlar için en kutsal zamanlardır. İlâhî feyz ve bereketin yeryüzünü şenlendirdiği bu mübarek ay, mü’minler için en kârlı ve kazançlı fırsattır.  21 Şubat Salı günü Recep ayının bitişiyle birlikte üç ayların devamı olan üç aylar başlamış olacak. Şaban ayının 15’inci gecesine denk gelen 6 Mart 2023 Berat Kandili, her yıl olduğu gibi bu yıl da Müslümanlar tarafından dualar ve ibadetlerle idrak edilecek. Şaban ayının sona ermesinin ardından da 11 ayın sultanı Ramazan ayı başlayacak. 2023 Ramazan başlangıcı ise 23 Mart 2023 Perşembe günü olacak.

ŞABAN AYINDA İBADETİN ÖNEMİ

Resul-i Ekrem Efendimiz Aleyhissalâtü Vesselam diğer aylara göre bu ayda daha çok ibadet ve taatte bulunurlardı.

“Şaban benim ayımdır.

“Şaban günahları temizleyendir” buyurarak kadrini yüceltirdi.

Receb ayı geldiği zaman da “Allahım, Receb ve Şaban (ayını) bize mübarek ve bereketli kıl” buyururdu. Böylece dua ve niyazlarında bu ayların kudsiyetini dile getirmişlerdir.

Peygamberimizin Şaban ayına gösterdiği bu hürmetin bir sebebi de devamında gelecek olan Kur’ân ayı olan Ramazan’dan dolayı idi. Hz. Enes’in rivayetine göre, Peygamberimizden sual ederler:

“Ya Resulallah, Ramazan’dan başka en faziletli oruç ayı hangi aydadır?”

Bu soruya Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselam,

“Ramazan’ı tazim için (Ramazan hürmetine) Şâban’ da tutulan oruçtur” cevabını verirler.

ŞABAN AYINDA KILINACAK NAMAZLAR VE OKUNACAK DUALAR NELERDİR?

Hz. Peygamber, bu ayı ‘Ümmetimin ayı’ olarak ifade etmiştir. Hz. Ayşe validemiz ‘Peygamberimiz şaban ayında bazen o kadar oruç tutarlardı ki biz Peygamber şaban ayının tamamını oruçlu geçirecek zannederdik. Bazen de bu kadar tutmazlardı’ derdi.

Din adamları, bu gecelerde kaza namazları kılınabileceğini, Kur’an okunabileceğini, tövbe edilebileceğini vurgulayarak Kadir Gecesi’nin ise bu aylardan ayrı olarak Kur’an-ı Kerim’de bildirildiğine işaret ediyor. Bu aylarda, her ayın 13, 14, 15’i, ayın dolunay şekliyle olduğu günlerde oruç tutmak da Peygamberimizin sünnetleri arasındadır. Nafile ibadet olduğu için gücü yetenler oruç tutabilirler, Kur’an-ı Kerim’i daha çok okuyabilirler, çevrelerine, fakir fukarayı daha çok gözeterek yardımda bulunabilirler.

Her kim Şabanın ilk gecesinde, birinci rekatlarında; Bir fatiha 5 ihlas okumak suretiyle (yani ikinci rekatta dilediğini oku fatihadan sonra), on iki rekat kılarsa (2 rekatta bir selam ile) Allahu Teala ona on ikibin şehid sevabı verir. Kendisine oniki senelik ibadet sevabı yazılır. Anasının onu doğurduğu gündeki gibi hatalarından sıyrılır ve seksen güne kadar üzerine hiçbir hata yazılmaz.

ŞABAN AYI İLK GÜN NAMAZI

2 rekat kılınır. Her rekatta 1 Fatiha, 10 Ayetel Kürsi ve Ali İmran süresi 18. (Şehidallahu…) ayeti okunur. Bu namazı kılana cennette göz görmedik kulak duymadık,hiç bir beşerin kalbinden geçmeyecek nimetler verilir. Mahşer korkusundan emin olur.

Şaban ayı Rasülüllah (s.a.v.)Efendimizin ayıdır.Bu itibarla bu ayda çokça salevatı şerife okumaya gayret etmek gerekir. Yine mümkün oldukça istiğfar ve İhlâs-ı Şerîf okumalı, teheccüd ve tesbîh namazları kılmalı ve hatm-i enbiyâ yapmalıdır. Şa’bân ayı, şerefli, ulvî, berâta erdirici, ilâhî ihsâna kavuşturucu, müminlere rahmet, kâfirlere gazap olan ve ilâhî nûra nâil eden bir aydır.

Bu ayın birinci gecesinde, her rek’atte bir Fâtiha,ve zammı sure olarak da üç Âyetü’l-Kürsî okuyarak bir tesbih namazı kılınır.

Tesbih namazı dört rek’attir.Bu namazda 300 defa şu tesbih okunur:

Sübhanellahi velhamdü lillahi velaa ilaahe illallahü vellahü ekber velaa havle velaa kuvvete illaa billaahil aliyyil azıym.

Bu tesbih namaz içinde şöyle okunur:

15 kere Sübhaneke’ den sonra(Fatiha’dan önce),

10 kere Zamm-ı süreden sonra,

10 kere rukuda,

10 kere rukü’den kalkınca ayakta,

10 kere birinci secde’de,

10 kere iki secde arasındaki oturmada(celsede),

10 kere ikinci secde’de

Bu birinci rek’atte okunan tesbihlerin adedi 75’tir.

İkinci rek’atte aynı sıralama ile yine 75 def’a okunur.

Üçüncü ve dördüncü rek’atler’de böyle kılınır.

Namaz bittikten sonra dua edilir.

Bu namazı şaban ayı başlangıcında özellikle zammı sure olarak 3 ekürsi okuyarak kılınmalı fakat diğer kandil gecelerinde ve Ramazan’ı şerif gecelerinde ihmal etmeyip kılarak işlenen günahlardan pişmanlıkla tevbe etmelidir.

ŞABAN AYININ 15.GECESİ BERAT NAMAZI

Şaban ayının yarı gecesi olan 14.geceyi 15 ‘e bağlayan gece berat kandilidir.Bu gece 100 rekat hayır namazı kılınır.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyurdular:

• “Her kim bu gece yüz rek’at namaz kılarsa, Allâhü Teâlâ ona yüz melek gönderir. Bunlardan otuzu ona cenneti müjdeler, otuzu cehennem azâbından emniyette olduğunu söyler, otuzu da dünyâ âfetlerini ondan geri çevirir. On melek de o kimseyi şeytanın tuzaklarından muhâfaza eder.”

Bu gecede evvela bir Tesbîh Namazı kılınır.daha sonra 100 rekatlık “Hayır namazı” kılınır.

100 rek’atlik bu namazı kılan kimse o sene ölürse, şehitlik mertebesine nâil olur. Namaza şöyle niyet edilir:

“Yâ Rabbi, niyet ettim senin rızâ-yı şerîfin için namaza. Beni afv-ı ilâhîne, feyz-i ilâhîne mazhar eyle. Kasvet-i kalbden, dünyâ ve âhiret sıkıntılarından halâs eyleyip, süedâ defterine kaydeyle.”

Allâhu Ekber.

Her rek’atte Fâtiha’dan sonra 10 İhlâs-ı şerîf okunur. İki rek’atte bir selâm verilerek 100 rek’ate tamamlanır. Namazdan sonra;

Allâhü Teâlâ’nın “Hû” ism-i şerîfinin ebced hesabına göre değeri 11’dir. Resûlullah Efendimiz’in isimlerinden “Tâhâ”nın ebced hesâbıyla değeri de 14 olduğu için, aşağıdaki 11 şey 14’er adet okunur.

1. İstiğfâr: 14 kere,

2. Salevât-ı şerîfe: 14 kere,

3. Fâtiha-i şerîfe (Besmeleyle): 14 kere,

4. Ayetü’l-Kürsî (Besmeleyle): 14 kere,

5. Tevbe Sûresi’nin son 2 âyeti olan “Lekad câeküm…”

(Besmeleyle): 14 kere,

6. 14 kere “Yâsin, Yâsin…” dedikten sonra 1 Yâsîn-i şerîf. (Yâsîn-i Şerîfte 7 zâhirî, 7 bâtınî “mübîn” vardır, böylece o da 14 olur.)

7. İhlâs-ı şerîf (Besmeleyle): 14 kere,

8. Felak Sûresi (Besmeleyle): 14 kere,

9. Nâs Sûresi (Besmeleyle): 14 kere,

10. “Sübhânellâhi ve’l-hamdü lillâhi velâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber velâ havle velâ kuvvete illâ billâhi’l-aliyyi’l-azîm”: 14 kere,

11. Salevât-ı şerîfe (Salât-ı Münciye okumak daha fazîletlidir): 14 kere okunur ve duâ edilir.

ŞABAN AYININ 27.GECE NAMAZI

Yine Şaban ayının son gecelerinden 27. gecesi bu ayın şefaatına ve rasülüllah Efendimizin şefaatı kübrası için kılınacak şükür namazı vardır.

Bu Namazda Fatiha’dan sonra istenilen veya bilinen herhangi bir zammı sure okunabilir.ve iki rekat olarak kılınır.

Bu namaza şöyle niyet edilir:”Ya Rabbi beni Rasülü zişan Efendimizin (s.a.v.)ayının sonuna yaklaştırdın.Rasülüllah (s.a.v)Efendimiz’i ve Mübarek ayını bana hem şef’i (şefaatcı)hem de şahid eyle Allahü Ekber”

Namazdan sonra :

-70 istiğfarı şerif ;Esteğfirullehel azıım ve etübü ileyk

-100 defa da şu salevatı şerife okunur:

“Allahümme salli Ala Muhammedin fil-ervah.Ve salli ala cesedi Muhammedin fil-ecsad.Ve salli ala kabri Muhammedin fil-kubur. Okunacaklar bittikten sonra “Ya Rabbi senin huzur-i sırrı ehadiyyetine iltica ediyorum” denilerek dua edilir.

Şaban Ayı ile İlgili Hadisler

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte “Bir şey istediğin vakit Allah’tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah’tan dile!” buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah’ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur’an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, “elhamdülillah” demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte “durum bilgisi” demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

Şaban Ayının Önemi, Anlamı ve Fazileti Nedir?

Mübarek üç ayların içerisindeki ikinci ay ve aynı zamanda Ramazan’ın habercisi olan Şaban ayında hangi ibadetleri yapabiliyoruz? Şaban ayında neler yapılır? Şaban ayında tutulan orucun fazileti nedir? Şaban ayının önemi ve faziletiyle ilgili bilgileri sizler için derledik.

Üç aylar diye bilinen Recep Şaban ve Ramazan aylarının dinimizde ayrı bir değeri ve önemi vardır. Bu aylar içerisinde dört adet Kandil gecesi bulunmaktadır. Bu da bize bu ayların önemi anlatmaktadır. Bu ayların ikincisi mübarek Şaban ayıdır.

Rasül-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem üç aylarda: “Allahım! Receb ve Şa’ban’ı hakkımızda mübarek kıl. Bizi Ramazan’a ulaştır.” (Ahmed b. Hanbel; Müsned) diye dua ederek; üç aylara yetişme sevincini, rahmet ayı Ramazana ulaşma özlemini, hasretini ve bu aya kavuşabilme iştiyakını her mü’minin gönlünde devamlı diri tutmasını istiyor.

Ebu Hüreyre rivayetiyle Peygamber Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem buyurmuştur ki: Receb şehrullahdır. Şa’ban benim, Ramazan da ümmetimin ayıdır.

Peygamber (sav) Efendimiz, “Şaban benim ayımdır.”  Ayrıca  “Şaban günahları temizleyendir” buyurarak Şaban ayının kadrini yüceltirdi.   (Keşfu’l-Hafa,2 / 9.)

Böylece dua ve niyazlarında bu ayların kutsiyetini dile getirmişlerdir Peygamberimizin Şaban ayına gösterdiği bu hürmetin bir sebebi de devamında gelecek olan Kur’ân ayı olan Ramazan’dan dolayı idi.

ŞABAN AYI’NIN FAZİLETİ

Peygamber (sav) şöyle buyururlar:

“Bu Receb ve Ramazan ayları arasında öyle faziletli bir aydır ki, insanların çoğu bundan gafildir. Bu öyle bir aydır ki, ameller, Âlemlerin Rabbine bu ayda yükseltilir. Bu nedenle Ben de oruçlu iken amellerimin yükseltilmesini severim.”  (Nesai, Savm, 70.)

Allah Teala Hazretleri aylardan Receb, Şa’ban, Ramazan ve Muharrem aylarını ihtiyar etmiş ve bunlardan da Şaban ayı Efdali Enbiya sallallahü aleyhi ve sellem Efendimizin şehri olduğu için Şa’ban ayını faziletli kılmıştır. Şakkı Kamer Şa’ban ayında vuku bulmuştur.

Aynı zamanda mübarek Berat Gecesi de Şaban ayı içindedir. Şaban ayının 15. gecesi Berat Gecesidir.

Hz. Ali (ra) dan, Peygamber  (sav)  şöyle buyurduğunu rivayet etti.

“Şaban ayının yarısı on beşinci gecesi olunca, o geceyi ibadetle, gündüzünü oruçla geçiriniz.  Çünkü Cenâb-ı Allah’ın rahmeti o gece güneşin batmasıyla dünya semasına tecelli eder ve şöyle nida eder: “Bağışlanmak, af dileyen yok mu? Onu affedeyim, günahlarını bağışlayayım.  Rızık isteyen yok mu? Ona rızık vereyim. Şifa dileyen yok mu? Ona şifâ vereyim. Bir derde müptela olan yok mu? Derdine deva vereyim”. Bu hal güneş doğuncaya kadar devam eder.”İbn Mace.İkame.191.et-Tergîb ve’t-Terhib, II,473).

“Allah Teâlâ Şaban’ın on beşinci geresi (Berâet gecesi) tecelli eder ve ana-babaya asi olanlarla Allah’a ortak koşanlar dışında bütün kullarını bağışlar.“(İbn Mace, İkametü’s-Salât, 191; Tirmizî, Savm, 38).

“Şu beş gecede yapılan dualar kabul edilir, geri çevrilmez. Regaip Gecesi, Şaban ayının on beşinci gecesi, Cuma geceleri, Ramazan Bayramı gecesi ve Kurban Bayramı gecesi” (İbn-i Asâkir; Muhtar’ul- Ehadis. H.568).

“Şüphesiz ki Allah ve melekleri o peygambere çok salat ederler. Ey iman edenler, siz de ona salat edin tamin bir teslimiyette de selam verin.” (Ahzab; 56) ayeti celilesi de Şa’ban ayında nazil olmuştur.

 

Şaban Ayı

İlâhî feyz ve bereketin yeryüzünü şenlendirdiği bu mübarek ay, mü’minler için en kârlı ve kazançlı fırsattır. Çünkü Şâban’ın değer ve kıymetini arttıran en önemli tarafı, diğer aylara göre (Ramazan hariç) yapılan her amelin ve ibadetin sevabının üç yüz kattan fazla oluşudur.(1)

Diğer vakitlerde kılınan bir rekât namazın sevabı on ise, Şaban ayında üç yüzden fazladır. Okunan her bir Kur’ân harfi için üç yüz cennet meyvesi vardır.

Yine bu ihsan ve bağış ayı olan günlerde amel defterimizin sevap hanesine kaydettirdiğimiz ibadetler, her an şeytan ve nefsin fırlattığı gaflet, vesvese ve şüphe oklarına birer kalkan vazifesi görerek gerçek huzurumuzun kaynağı olur. Çünkü farkında olmadan veya bir anlık gaflet sonunda işlediğimiz hatâ ve kusurların keffareti olabilecek hasenat ve iyilikler en bereketli şekilde bu günlerde elde edilmektedir. Ayrıca bu ibadetler ileride hücumuna maruz kalabileceğimiz günahlar için de bir siper hüviyetini taşır.

Resul-i Ekrem Efendimiz Aleyhissalâtü Vesselam diğer aylara göre bu ayda daha çok ibadet ve taatte bulunurlardı.

buyurarak kadrini yüceltirdi.

Receb ayı geldiği zaman da şöyle buyururdu:

Böylece dua ve niyazlarında bu ayların kudsiyetini dile getirmişlerdir.

Peygamberimiz (asm) in Şaban ayına gösterdiği bu hürmetin bir sebebi de devamında gelecek olan Kur’ân ayı olan Ramazan’dan dolayı idi. Hz. Enes’in rivayetine göre, Peygamberimiz’den sual ederler:

Basta Hz. Âişe (ra) Validemiz olmak üzere sahabilerin beyanına göre Peygamberimiz (asm) bazan Şaban ayının tamamını, çok kere de çoğu günlerini oruçlu geçirirdi. Zaten diğer günler, bilhassa pazartesi ve perşembe günleri de oruçlu bulunan Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselam maddî ve manevî pekçok hikmetinden dolayı oruç ibadetini sıkça yapardı. Bu hususta Hz. Âişe (ra)’nin şöyle bir rivayeti vardır:

Hz. Âişe (ra) başka bir rivayetinde bu konuda şunları söyler:

“Resulullah Aleyhissalâtü Vesselam senenin hiçbir ayında Şaban ayındakinden fazla oruç tutmaz ve şöyle buyururdu:

Yine Hz. Âişe (ra), İbni Mâce’de geçen başka bir rivayetinde de,

diyerek Peygamberimiz (asm)’in bu ayda daha çok oruç tuttuğunu ifade etmektedir.

Bu iki rivayetten hadis âlimleri, Peygamberimiz (asm)’in bazı seneler Şâban’ın tamamını, bazı zamanlarda da çok günlerini oruçlu geçirdiği kanaatine varmışlardır. Zaten hadiste geçen “tamamı” mânâsına gelen “küll” kelimesi Arapça’da çoğunluk mânâsında kullanılırdı.

Bir kimse bir ayın çok günlerini oruçlu geçirirse, tamamını oruçlu geçirdiği ifadesi yer alırdı. Her iki rivayetten Şaban ayının tamamını oruçlu geçirmenin veya bir kısmında oruç tutmanın caiz olacağı hükmü çıkarılmaktadır.

Şaban ayında oruç, namaz, sadaka gibi ibadetlerin ve diğer imâni ve İslâmî hizmetlerin fazla yapılmasının bir hikmeti de, devamında gelecek olan Ramazan ayı için zihnen, bedenen ve ruhen bir hazırlık ve alışkanlığa sebep olmasıdır. Çünkü bazı insanlar, “Nasıl olsa, Ramazan gelince daha çok ibadet ederiz.” diye gaflet ve tembelliğe kapılabilirler. İşte Şâban’da yapılan ibadetler bu perdeyi yırtmaktadır.

Bu hususa Peygamberimiz (asm), Hz. Üsame bin Zeyd’in suâli üzerine işaret etmektedir. Hz. Üsame sorar:

Bu mübarek günleri değerlendirerek gün ve gecelerimizi manevî yönden daha çok bereketli kılarsak, bu ayın feyzinden daha fazla istifade etmiş oluruz. Bu aylarda tutulan oruç farz ve vacip olmayıp sadece sünnettir. Peygamberimiz (asm)’e uyarak sevap ve mükâfatına nail olmak için oruç tutmaya gayret ederiz.

Cenab-ı Hak bizleri Şaban ayının nurundan ve feyzinden en azami mertebede istifade eden kullarından eylesin. Amin.

Kaynaklar

1) Şualar, s. 416.
2) Keşfü’l Hafâ. II/9.
3) Müsned, I/259.
4) Tirmizı, Zekât: 28.
5) Buhari, Savm: 51.
6) Müslim. Sıyam: 177.
7) İbni Mâce, Savm: 4.
8) Nesei, Savm: 70.