satranc – santranc
naylon – laylon
okşizen –oksijen
kopya-kopye
makina-makine
patates – pattiz, pattes
dukkan – tukkan
diken – tiken
sarımsak -sarmısak
formül – formil
eşofman -eşortman
vites – fites
deprem-debrem
bisiklet – pisiklet
gardrop – gardolap
program – proğram
alarm-alarım
terlik-tellik
dinozor – dinazor
herkes –herkez
dekorasyon -dekarasyon
kirpik -kiprik
kirpi –kipri
voleybol-valeybol
leğen-leyen
aşağı-aşşağı
aferin – aferim
amfi-anfi
bıçak – pıçak
4.levent (dorduncu levent) – 4 levent (dort levent)
İstanbul-istambul
Gangren-kangren
azerbaycan -azarbeycan
egirdir –eğridir
ukala-ukele
palyaço-palyanço
domates -domtiz –
menopoz-menapoz
test – tes
kokoreç -kokreç ve kokareç
eksoz-egzost yada egzos,
aşçı-ahçı
kahvalti-kayfalti
hafriyat-harfiyat
lüks-lüx
lanet olsun- nalet olsun
scanner – skayner
üçgen – üçken
yine – gine, gene
promosyon-promasyon
yemek –yimek
www – vivivi
allahını seversen-allaasen
bisiklet – pisiklet
bisküvi – püsküüt, pisküüt, büsküüt, pisküvi, püsküvüt…
ataş – ataç
çiftlik – çiflik
sütyen – südyen
ayakkabı – ayakıbı
pantolon – pantalon, pantılon
herhalde – eralda
profiterol – profütür, prolüfütür, profütürül
kontör – tabii ki kontür
acizane-nacizane
ınkılap – köpekleşme demek olan inkilap
steotoskop – sıtretsokop
film – filim
falan – felan
bebek – böbek
entellektüel- entelektüel
haporlör – apörlö
euro: dogru okunus yuro veya öro seklinde ancak meclisten özel kararname ile
cikarildigi uzere ahanda bundan boyle avro dur
şartel- şalter
matematik – matamatik
döndürmek – döndermek
maşallah – maaşallah ya da maşaallah
karakter – karekter
şarj-şarz
nilüfer – nülüfer
radyasyon – radyosyon
cambaz – canbaz
komünist – komonis
nitekim – netekim
alüminyum – alemiyon
penilisin – pelisilin
oje – oce
ruj- ruc
artist – artiz, artis
harf – arf
greypfrut – greypfurt – gırefut – kırefot
kıraathane – kırahatane
dekorasyon – dekarasyon
panorama – panaroma
out-avut
otobüs-otibis
tost – tos
virüs – vürüs
minibüs – münübüs
yine – gene/gine
kara lahana – garalaana
terörist – törörist
satılık-satlık
poaça-poğaça-poça-paça
iyi akşamlar -yi akşanlar
sigorta – sikorta
amerika-amarika
turkiye – turkiya
arabesk – arabeks
distributor – dispirator
yalnızlık – yanlızlık
kelebek – kebelek
paylaço – palyanço
jeton – ceton
ağustos – ağostos, oğostos, oğustos
geometri – goometri, göömetri
şimdi – şindi
anahtar – inahtar.
ahiret – ahret.
gazete – gaste, gazte
keşke – keşki
kirpik – kiprik
altmış – atmış
telaffuz – telafuz
yanlış – yannış, yalnış
yalnız – yanlız, yannız
harf – half
tiksinmek – tiskinmek
jelatin – celatin
soğan – sovan
sarımsak – sarmısak
tükürük – tükrük
teşebbüs – teşebüs
teneffüs – tenefüs
müteahhit – mütahit
müracaat – müracat
ıstakoz – istakoz
herkes – herkez
kayisi – kaysi
……………….. bu böyle gider
bu kelimelerdeki söyleyiş zorluğu türkçenin ses özellikleri sebebiyle
karşılaşılan ses olaylarından kaynaklanmaktadır. türkçenin ses özellikleri
ise aşağıdaki gibi sıralanır.
kelimeler, genel olarak, büyük ünlü uyumuna uyar.
kelimeler, genel olarak, küçük ünlü uyumuna uyar.
kelimeler, genel olarak, ünsüzlerin uyumuna uyar.
kelimeler, genel olarak, ünlü ünsüz uyumuna uyar.
“o, ö” ünlüleri ilk heceden sonraki hecelerde bulunmaz.
türkçede uzun ünlü yoktur.
kelimelerde iki ünlü, yan yana gelmez.
ayni hecede iki ünlü, yoktur. (suare, seans, kauçuk, kooperatif…)
türkçede f, h, j ve ince a sesleri yoktur.
türkçede ayin ve hemze (kesme) yoktur. (neş ‘ e, mes ‘ ut…)
türkçede l, r, ğ, c, m, n, v, z sesleri, kelime başinda bulunmaz.
türkçede b, c, d, g, ğ sesleri, kelime sonunda bulunmaz.
kelime başinda iki ünsüz bulunmaz.
hece sonunda üç ünsüz yan yana bulunmaz. (kontr, sfenks…)
kelime köklerinde ayni cinsten iki ünsüz yan yana bulunamaz. (millet, madde,
sarraf…)
türkçede ancak belli ünsüz çiftleri hece ve kelime sonunda bulunabilir: lç,
lk, lk,lp, lt; nç, nk, nk, nt; rç, rk, rk, rp, rs, rt.
(ölç, ilk, kalk, alp, alt, daralt; övünç, denk, zonk-, ant; sürç-, türk,
berk, kırk, sark-, sarp, serp-, pars, sars-, yurt, yırt-, art, yoğurt…)
yukarda da görüldüğü gibi konusma ve yazi dili arasindaki fark sanırım
temelde konusma dili, bir takim harflerin yenmesi yutulmasi atilmasi
kakilmasi sonucu yazi dilinden farklilik gosterir fakat bu turkcenin
yazildigi gibi okunmadigi anlamina gelmez.
Bana kalırsa aslında sorun türk halkında değil bu kelimelerdedir.Sorunun
çözümü ise bu kelimelerin türk halkının söyliyebileceği bir yapıya
sokulmasıdır. şarja şarz dersek eksilmeyiz ama turkce fonetik bir dildir.
istisnalar her zaman olsa da kaba olarak “yazildigi gibi okundugu”
soylenebilir
yine güzel türkçemizi daha iyi keşfetmek ve dillendirmek adına yukarıda ben
de dahil çoğu zaman yanlış tellafuz ettiğimiz birçok kelimeyi ekledim maksat
her şeye rağmen yedekte bulunsun ne olur ne olmaz gün olur lazım olur
Yazım ve telaffuzunda yanlış yapılan sözcükler
47
