Bebeklerde ek besin (gıda) tablosu, hangi ek gıdalar verilmeli, ek besinler nelerdir
İşte Bebeklerde ek besin (gıda) tablosu
Ek besinler verirken şunlara dikkat ediniz:
- Besinler, kaşıkla ya da fincanla, başlangıçta az miktarlarda verilir.
- Yeni besinler bebek aç iken ve öğle öğününde denenir.
- Farklı besinler en az 3 gün, tercihen 7 günlük aralarla ile denenir.
- İlk kez verilen yiyeceklerin alerjik belirtilere neden olup olmadığı kontrol edilir.
- Besinler temiz ve taze pişmiş olmalıdır.
- Tuzlu, baharatlı, alerji yapma olasılığı yüksek olan besinler bebeklere verilmez.
- Katı besinler verilmeye başlandığında bebek dili ile itebilir. Bu durum besini reddetme olarak algılanmamalı, doğal bir tepki olarak karşılanmalıdır.
- Bebeğin hoşlanmadığı yiyecekler 1-2 haftalık aralarla tekrar denenir.
- Aşırı lifli besinler ilk 12 ayda önerilmez.(Pırasa,taze fasülye)
- Bazı durumlarda (araya giren hastalık, aile içi stres, çevre baskısı, psikolojik nedenler, vb) doğal beslenen bebeklere de 6. aydan önce ek besinler verilmesi gerekebilir. Bu durumda başlangıçta ek besin verildikten önce ya da sonra anne sütünün verilmesi ek besinin sindirilmesi açısından yararlı olabilir.
- Marketlerde bulunan ve 6 aylıktan büyük bebeklerde kullanılması öngörülen mamaların bileşimleri genellikle uygundur.
- Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzelerin nitrat içerikleri bekletilmekle artacağından pişirildikten hemen sonra yenilmelidir.
- Ek besinlerin, demirden zengin besinler olmasına dikkat edilmelidir. Demirden zengin ve barsaktan emilimi iyi olan besinler sırasıyla karaciğer, kırmızı et, tavuk etinin beyaz olmayan kısımları, demirden zenginleştirilmiş tahıllı bebek mamalarıdır.
- Demirden zengin, ancak bu demirin bağırsaktan emiliminin iyi olmadığı besinler ise yumurta sarısı, baklagiller ve koyu yeşil yapraklı sebzelerdir. Bu ikinci gruptaki demirden tam yararlanabilmek için bu besinlerin C vitamininden zengin meyvelerle birlikte verilmelidir.
- İlk 12 ayda bağırsak geçirgenliğinin fazla olması nedeni ile inek sütü alerjisi daha sık görülür. Bu nedenle en azından ilk 6 ayda (atopik çocuklarda en az ilk 12 ayda) tam inek sütü kullanımından kaçınılmalıdır. İnek sütünün yoğurt ya da muhallebi olarak tüketilmesi sindirim sistemi için daha az sorun oluşturmaktadır.
- Gerek anne sütü, gerekse başka sütlerle beslenen bebeklerde ek besinlere birer birer, birkaç gün aralarla başlanır. Örneğin ilk ek besin olarak elma püresi eklenir, birkaç gün sonra muhallebi de verilir, 1-2 hafta sonra da sebze püresine başlanır. Anne sütü ile beslenen 6-7 aylık bebeklere genellikle günde 3 öğün ek besin verilir.
- Katı besinler verilirken dikkat edilecek en önemli nokta, bebeğin oturur pozisyonda beslenmesidir. Bu şekilde, küçük bebeklere verilen katı besinlerin solunum yoluna kaçırılması önlenmiş olur.
BEBEKLERDE 6-9 AY ARASI BESLENME
Bebeğinize anne sütü vermeye devam edin!
Bebekler 6 aylık iken ağızları yarı katı gıdaları kabul etmeye uygun hale gelir. Dişler belirginleşir ve dil artık katı gıdaları dışarı atma refleksini kaybeder. Mide ve barsak sistemleri nişastayı daha iyi hazmetmeye başlar.Ek beslenmeye bebek 6 aylık olduğunda başlayın!
6 aylık bebeğe ilk verilecek ek gıda yoğurttur!
Emzirdikten sonra bebeğe yoğurt verilebilir. 2-3 gün sonra yoğurda alışmış olan bebeğe bir tatlı kaşığı meyve suyu başlanır. Meyve suyunun miktarı yavaş yavaş artırılır.
Bebekler Neden Ek Gıdaya İhtiyaç Duyarlar?
Anne sütü miktarındaki azalma;
Yapılan çalışmalara göre eğer anne yeterince besleniyorsa, anne sütü bebeğe ilk 6 aya kadar yeterlidir. 6. aydan sonra bebek, anne sütünden ihtiyacı olan enerji, protein ve diğer besleyici faktörleri yeterince alamaz. 6. aydan sonra ek besinlere başlanmalı ve bebek 2 yaşına gelene kadar emzirilmelidir.
Bebeğin besin ihtiyacındaki artış;
Ek beslenme yapılmadan sadece anne sütü verilmeye devam edildiği takdirde demir eksikliği anemisi gibi bazı problemler ortaya çıkabilir.
Bebekler artık sıvı olmayan yarı katı gıda maddelerini kabul edebilecek duruma gelir;Bebekler 6. aydan itibaren yarı katı gıdaları kabul edebilecek hale gelirler ve kaşıkla verildiğinde gıdaları geri çıkarmazlar.
Bebekler kendi bağışıklık sistemlerini geliştirmek zorundadırlar;
Bebekler yaşamlarının ilk aylarında, annelerinden aldıkları koruma faktörleriyle hastalıklara karşı korunurlar. Bu koruma 4-5. aydan itibaren kaybolur. Dış ortamdaki mikroplarla karşılaşmaları sonucu kendi bağışıklık sistemlerini geliştirirler.
Bebekler annelerinden daha bağımsız hale gelirler;
Ek gıda ile beslenme döneminde, bebekler daha bağımsız ve hareketli olurlar, bu onların çevredeki mikroorganizmalar ile temas etmelerini kolaylaştırır. Bu nedenle bebekler daha sık enfeksiyon hastalıklarına yakalanırlar. Bu hastalıklar arasında ishal önemli bir yer tutar.
Bu dönemde yetersiz beslenen bebekler daha kötüye gidebilir ve malnütrisyon (beslenme yetersizliği) görülebilir. Bu durum, bebeklerin yetersiz kilo alımı ve bazen de kilo kaybı ile birlikte büyüme ve gelişme tablolarının duraksamasıyla kendini gösterir.
Bebeklere değişik lezzetlerde ve tarzlarda yemekler sunmak, çocukluk çağındaki yemek sevmeme alışkanlığını önlemede yardımcı olur.
Bebeğin dişlerin çıkmaya başlamasıyla, katı ek gıdalar da verilmeye başlanır. Bilindiği gibi 6. aydan sonra anne sütündeki demir miktarı azalır. Bu açığı kapatmak için demir ihtiva eden ek gıdalar bebeğe verilmelidir. En iyi demir ihtiva eden gıda kırmızı ettir. Kırmızı et, bebeğe, kıyma şeklinde sebze çorbasına katılarak verilebilir. Kıyma yerine çorbaya iyice kıyılmış karaciğer de katılabilir. Bir çay kaşığı ile başlanan karaciğer daha sonra yavaş yavaş artırılarak verilebilir.
Eğer aile bütçesi et almaya uygun değilse; et yerine fasulye, nohut, mercimek, bezelye veya üzüm pekmezi gibi gıdalar verilebilir. Bu gıdalar da içlerinde yüksek oranda “demir” ihtiva ederler.
6. aydan itibaren kahvaltı başlanır. Haftada 2 kez yumurta sarısı verilebilir. Alerjik olabileceği için bir yaşından önce beyazı tavsiye edilmemektedir. Ek gıdalara alışan bebeklere, balık ve kıymalı yağsız sebze yemekleri de verilebilir.
Bebekler için ek gıda tarifleri
En İyi Başlangıç Sebzeleri Nelerdir?
Havuç, balkabağı, mevsiminde kabak, kırmızı pancar, patates. Bu sebzelerle başlıyabilirsiniz. Daha öncede önerdiğim gibi buharda pişirip az bir su ilave ederek koyu bir püre kıvamına getirip bebeğinize yedirebilirsiniz. İlk başta sadece tek bir sebze ile başlamalısınız. Daha sonra bu sebzeleri ikili, üçlü kombinasyonlarla karıştırarak basit bir bebek menüsü hazırlıyabilirsiniz. Yada basit sebze çorbaları yapabilirsiniz. Patates kabızlık yapabilir. Bu nedenle onu diğer sebzelerle karıştırarak verin.
Bebek İçin En İyi Başlangıç Meyveleri Nelerdir?
Sebzelerle aynı zamanda yada bir kaç gün sonra meyvelerede başlıyabilirsiniz. Meyveyi akşam üzeri yada öğleye doğru verebilirsiniz. Meyveleri cam rende ile rendeleyip suyunu süzün ve o sudan bir kaç kaşık verin. Bir kaç gün sonra püre kısmını yedirmeye başlayın. Elma, armut gibi sert meyveleri ilk başlarda buharda pişirip yumuşatarak yedirebilirsiniz. Meyvelerin bir kaç tanesini karıştırarakta yedirebilirsiniz.
En iyi başlangıç meyveleri; elma, şeftali, muz, avakado, armut. Dikkat etmeniz gereken en önemli nokta meyveleri mevsiminde vermek. Muz kabızlık yapabilir. Bu nedenle çok sık vermeyin.
Yoğurt ve Et Ne Zaman Verilmeli?
Yoğurt bebekler için ilk başlanan ek gıda olmamalı. Özellikle bebeğimiz emiyorsa gerekli sütü alıyordur. Yoğurdu ilk başlarda günlük olarak mayalamalısınız. Hazır yoğurtları kullanmayın. Kendiniz evde yapmaya çalışın ve yoğurdu sade yedirin. Et ve et ürünlerine 8 ci aydan itibaren başlıyabilirsiniz. Yemeklerine kavrulmuş kıyma katarak azar azar bebeğinizi ete alıştırabilirsiniz.
Bebeğime Kahvaltı Ne Zaman Vermeli?
Bebekler için kahvaltıya başlama zamanı en iyi 7 ci ay civarıdır. Bu ayda çeyrek yumurta sarısınada başlıyabilirsiniz. Kahvaltıda kullanacağınız peynir tuzsuz olmalı, en iyisi lor peyniri yada keçi peyniridir. Peyniri suda bekleterek tuzunu alabilirsiniz. Açık süt bulabilirseniz kendi lor peynirinizi yapmak çok kolay.
Kahvaltı için genelde hazır bebe bisküvileri kullanılır, bunun yerine kendiniz evde yapmaya çalışın. Yada tam buğday ekmeğinin içini ufalayabilirsiniz. Bisküvi yada ekmeği haşlanmış kuru meyve suları ile ıslatıp içine dilediğiniz meyveleri katın.
Nasıl İyi Bir Bebek Menüsü Hazırlarım?
Bebeğiniz için gün içinde hazırladığınız yemeklerde renklerle oynayın, bu işinizi kolaylaştırır. Mantık çok basit, yiyecekleri renklere ayırın ve her renkten vermeye çalışın, böylece kafanız karışmaz.
Turuncular; havuç, balkabağı
Yeşiller; ıspanak, pazı, brokoli, taze fasulye gibi.
Kırmızılar; mercimek, pancar, et
Beyazlar; soğan, pırasa, karnıbahar
Sarılar; patates, sarı mercimek, bulgur
Ayrıca kuru meyveleride demir açısından zengin oldukları için bebeğinizin menüsüne ilave edin. Tuzsuz kabak çekirdeği iyi bir çinko kaynağıdır. Tohum öğütücüsü ile iyice ezip meyve pürelerine yada çorbasına bir çay kaşığı haftada iki kere katın.
TARİFLER
Balkabaklı Bebek Muhallebisi
Bebek beslenmesinde muhallebi önemli bir yer tutar ve her bebek ek gıdaya geçtiği andan itibaren muhallebi yemeye başlar.Genelde bebeklere muhallebi hazırlamak için pirinç unu kullanılır.
Bal kabaklı bebek muhallebisi sade muhallebiye göre daha besleyici ve sade pirinç unlu muhallebinin bir alternatifi olarak verilebilir.
Balkabaklı Bebek Muhallebisinin Malzemeleri:
150ml süt
yarım dilim balkabağı
1 tatlı kaşığı tepeleme pirinç unu
Balkabaklı Bebek Muhallebisinin Yapılışı:
Balkabaklarını ince tatlı dilimi şeklinde doğrayıp tencereye koyun.Kısık ateşte yumuşayana kadar pişirin,buharda da pişirebilirsiniz,kabağınız susuzsa biraz su ilave etmeniz gerekebilir.Pişen balkabaklarını iyice ezin.
Süte piriç ununu katarak muhallebiyi pişirin ve pişen muhallebiye balkabaklarını ilave edin.
bebeğiniz 9 aydan küçükse sütü yarıyarıya sulandırın ya da sade su ile yapabilirsiniz.Afiyet olsun.
Sebzeli Bebek Maması
Bebek maması yapılışıda bebek çorbalarının yapılışına benziyor sadece kıvamı daha koyu.
Sebzeli Bebek Mamasının Malzemeleri:
1 çorba kaşığı buğday
1 tatlı kaşığı yulaf ezmesi
Çeyrek kabak
Çeyrek havuç
1 küçük brokoli
1tatlı kaşığı zeytinyağ
su
Bebek Mamamızın Yapılışı
Buğdayı yıkayıp geceden 300 ml su ile ıslatın,aynı suda ertesi gün pişirin.Buğdaylar çatlayıp pişince yulaf ezmesini ilave edin ve 5 dakika daha pişirin.Pişirdiğiniz bu tahıllı karışımı blendırla ezin.Diğer tarafta sebzeleri buharda ya da az su ile pişirerek iyice ezin.Sebzeleri tel bir süzgeçten geçirebilirsiniz daha küçük parçalara ayırmış olursunuz. Sebzeleri hazırladığınız tahıllı karışıma ilave edin ve yağı katın,bebek mamanız hazır.
Meyveli Yulaf Ezmesi
Meyveli yulaf ezmesi tarifi 6 aylık bebek yemeği olarak hazırlanmıştır.içinde süt olması nedeniyle 9 aylık bebeklerden daha küçüklerde sade su ile yapılması önerilir.Bebek büyüyünce su ve süt karışımı ile bu tarifi hazırlamak daha iyi olur.
Meyveli Yulaf Emesinin malzemeleri:
1 büyük elma
1 büyük armut
4-5 adet doğranmış kuru kayısı
4 yemek kaşığı su
150 ml süt
15 gr yulaf ezmesi
Meyveli Yulaf Ezmesinin yapılışı:
4 yemek kaşığı su ile meyveleri bir tencerede 5 dakika haşlayın.Su(ya da süt )ile yulaf ezmesini kaynatıp 3 dakika demlendirin,son olarak meyvelerle yulaf ezmesini karıştırın.
İrmikli Bebek Bisküvisi
İrmikli Bebek Bisküvisinin Malzemeleri
2 çorba kaşığı tam un
5 çorba kaşığı beyaz un
4 çorba kaşığı irmik
100 gram oda sıcaklığında tereyağ
pekmez,akçaağaç şurubu ya da agave
yarım çay kaşığı tarçın
Bebek bisküvisini yapılışı
Bütün malzemeyi karıştırın,pekmez kullanıyorsanız önce 3-4 yemek kaşığı koyun tadı az gelirse ilave edersiniz.Hamuru 1cm kalınlığında açıp kalıpla kesin.180 derece fırında pembeleşene kadar pişirin.(yaklaşık 15-20 dakika)
YOĞURT
1 çay kaşığı yoğurt
Devam Maması
3 ölçek Devam Maması ve
90 ml suyla hazırladığınız ılık mamaya
1 çay kaşığı yoğurdu ilave ederek mayalayın.
Üstünü örtün ve kımıldatmadan
3-4 saat mayalanmasını bekleyin.
Aylara göre örnek beslenme tablosu
Aylara göre örnek beslenme tablosu…bebek beslenme tablosu, örnek ay ay bebek beslenme tablosu, bebek beslenmesi örnek menü, 6 aylık bebek beslenmesi örnek menü, 7 aylık bebek beslenme menüsü, 7 aylık bebek öğün, 8 aylık bebek beslenme menüsü, 9 aylık bebek beslenme menüsü
– 6 Ay => SADECE ANNE SÜTÜ ( Bebeğin aylara göre büyümesi izlenerek )
6. Ay => ANNE SÜTÜ
Devam Maması ( veya inek sütü )
Yoğurt
Meyve Suyu ( taze ) , sebze suyu
Pekmez
Yumurta Sarısı ( ¼ oranında )
7. Ay => ANNE SÜTÜ
Yumurta Sarısı ( tam )
Bisküvi, pirinç, pirinç unu, sütlü mama
Meyve Suyu ( taze)
Yoğurt
Et ( Tavuk Eti veya Balık Eti )
Bitkisel Yağlar
Sebze Püre veya Sebze Çorba
Pekmez
Devam Mamaları
8. Ay => ANNE SÜTÜ
İyi ezilmiş ev yemekleri ( kıymalı ve sebzeli )
Tam Yumurta veya Pastörize Peynir
Tahıl – Kurubaklagil ezmeleri
Pekmez
Süt veya Yoğurt
Devam Mamaları
12. Ay => ANNE SÜTÜ
Aile sofrasına oturtulup kendi deneyimlerine göre seçim ( Ev yemekleri, Dolmalar, Kıymalı Sebze Yemekleri, Tarhana, Mercimek, Unlu ve Yoğurtlu Çorbalar, Makarna, Pilav )
500 mlt Süt veya Yoğurt
Pastörize Peynir
Yumurta
Etler ( Tavuk Eti, Balık Eti, Dana Eti )
