Ülkemizde her yıl yaklaşık 1.400.000 bebek doğmaktadır ve bu bebeklerin 150 binden fazlası dünyaya zamanından önce prematüre olarak gelmektedir. Dünyada ve ülkemizde prematüre erken doğmuş bebekler ve sorunları ile ilgili farkındalık yaratmak amacıyla 2011 yılından bu yana 17 Kasım ‘’Dünya Prematüre Günü’’ olarak kutlanmaktadır.
17 KASIM DÜNYA NE GÜNÜ
Dünyada her 10 bebekten 1’i 37 gebelik haftası tamamlanmadan prematüre olarak vakitsiz doğmaktadır. Son yıllarda endüstrileşmiş ülkelerde prematüre vakitsiz doğum sayısının giderek arttığı bildirilmektedir. Avrupa ülkelerinin tamamında yılda yaklaşık 500 000 bebek erken prematüre doğarken, tek başına ülkemizdeki prematüre doğumların sayısı yılda 150 000’dir. Bu prematürelerin 50 000 kadarının doğum ağırlığı 1000 gr’dan düşük olup, tam bir yaşam savaşı vermektedirler.
Zamanından önce Prematüre doğumlar bebek ölümlerinin en sık nedenidir. Prematüre doğumların yaklaşık %50’sinin nedeni henüz bilinmemektedir. Benim başıma gelmez demeyelim, hiç beklenmedik bir şekilde çocuklarımız, torunlarımız prematüre doğabilir. Prematüre doğumlar aileler için ağır bir duygusal yük, toplum için ağır bir ekonomik ve sosyal yük getirdiğinden, onların doğumu kutlanmaz. Çünkü aileler şaşkınlık, tedirginlik, korku, kabullenmeme, isyan, suçluluk, sevgi, umut, bekleyiş gibi karmakarışık duygular içindedir.
Kendileri küçük, sorunları büyük prematüreler o kadar immatürlerdir ki
Akciğerleri gelişmediğinden makineler yardımıyla soluyabilirler
Sindirim sistemleri gelişmediğinden annelerini ememez, damardan veya sondalarla beslenirler
Bağışıklık sistemleri gelişmediğinden enfeksiyon hastalıklarıyla savaşırlar
Gözleri gelişmediğinden görme problemleriyle, körlükle mücadele ederler
Beyinleri gelişmediğinden kanama, serebralpalsi, okul başarısızlığı, mental gerilik riskiyle boğuşurlar.
Anne memesine değil karmaşık makinelere, kataterlere, sondalara, maskelere daha yakındırlar. Sayısız ağrılı işlemi yaşarlar, kan alırlar, kan verirler, ameliyat edilirler. Geceleri gündüzleri karışmıştır. O yaşta ne çok doktor, hemşireyle tanışmışlardır.
Yaşamın kenarında ölüm-kalım mücadelesi veren minik kahramanlarımızın, anne karnındaki kadar güvenli bir ortama, kalpleri onlar için atan anne-baba desteğine, ihtiyaçları olan özel bakımı severek sunan deneyimli bir ekibe ihtiyacı vardır. Bilinsin ki, Pamukkale Üniversitesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi çalışanları hemşiresi, doktoru ve yardımcı sağlık personeli, anne-babalarla el ele, kendilerini prematürelere adamıştır.
Amacımız ailelere, topluma sağlıklı, sekelsiz bireyler kazandırmaktır. İşimiz zor, biliyoruz. Ancak, prematüre doğumların azaltılması, her prematürenin yenidoğan yoğun bakım merkezlerinde, bu konuda eğitilmiş deneyimli bir ekip tarafından bakılması, prematürelerin büyüme, gelişme ve sorunlarının taburcu olduktan sonra da takip edilmesi konusunda toplumda farkındalık oluşturabilirsek, inanın omuzlarımızdaki yük hafifleyecektir. Bu çetrefilli yolda en büyük destekçilerimizin, prematürelerimizin aileleri olduğunu biliyoruz.
Hepimizin Dünya Prematüre Günü kutlu olsun, prematürelerimiz sağlıklı ve mutlu olsun.
Dünya Prematüre Günü
Otuz yedinci gebelik haftasını tamamlamadan dünyaya gelen bebeklere prematüre bebek denir. Yaklaşık her on bebekten biri prematüre olarak vakitsiz doğmaktadır. Bu bebekler anne karnındaki büyüme ve gelişmelerini henüz tamamlamadan dünyaya geldikleri için, başta solunum sistemi olmak üzere, kalp-damar sistemi, bağırsak sistemi, sinir sistemi ile ilgili sorunlarla karşı karşıya kalırlar. Yine bu bebeklerin bağışıklık sistemleri tam gelişmediğinden, mikroplara karşı dirençleri de düşüktür. Bu nedenle, hassas ve özenli bir bakım ve onlar için özel olarak tasarlanmış hastanelerde tıbbi gereksinimlerinin karşılanması gerekir.
Özellikle 32 haftadan önce ve 1500 gramın altında doğan bebeklerin bakımında daha donanımlı Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitelerine, yenidoğan uzmanı hekimlere ve deneyimli hemşire ve sağlık personeline gereksinim vardır. Amaç sadece bu bebeklerin hayatta kalması değil, ileride yaşam kalitesi yüksek, sağlıklı bireyler olmalarıdır. Bu da, erken dönemde bu bebeklere sunulan sağlık hizmetinin kalitesi ile yakından ilişkilidir.
Günümüzde prematüre erken doğmuş bebek bakımında en iyi kaliteli bakım, bebeğe daha az dokunarak, daha çok gözlem yapılması şeklindeki bireyselleştirilmiş bakımdır. Yine, ailelerin prematüre bebek bakımına yenidoğan yoğun bakım sürecinde aktif katılımının sağlanması, önemli bir kaliteli bakım kriteridir. Bu şekilde kaliteli bakımı sunmak üzere düzenlenmiş ünitelerin kurulması, bu farkındalıkla eğitilmiş uzman hekim ve hemşirelerin yetişmesi, emek ve sorumluluk gerektiren bir süreçtir.
17 KASIM ANLAM VE ÖNEMİ
Prematürite ile ilgili sorunlara dikkat çekmek ve farkındalığı sürdürmek amacıyla, her yıl 17 Kasım, “Dünya Prematüre Günü” olarak kutlanmaktadır. Mor rengin farkındalığında çeşitli etkinlikler düzenlenmekte ve bu konuda toplumsal bilinç oluşturulmaya çalışılmaktadır.
Biz de Lösante Çocuk ve Yetişkin Hastanemizde geçtiğimiz iki yılda dünyaya gelen prematüre bebeklerimiz için hazırladığımız, 17 Kasım Dünya Prematüre Günü Kutlama Etkinliğinde, yaşama tutunma mücadelelerini tamamlayarak hayata atılan tüm bebeklerimizin ve ailelerinin yanında olacağız.
Ve onların sağlıklı bireyler olarak yaşamlarını sürdürmeleri için her zaman yanlarında olmaya devam edeceğiz.