Bu dönemde ideal olan beslenme yalnız anne sütü ile beslenmedir (doğal beslenme). Anne sütü ilk altı ay bebeğin tüm ihtiyaçlarını sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.
Günümüz tıbbında, bebeklerin doğumdan başlayarak ilk altı ay boyunca yalnız anne sütü ile beslenmesi ve bu süre içinde su dahil hiçbir ek besin verilmemesi önerilmektedir. En sıcak iklimlerde bile anne sütü alan bebeklerin ilk altı ayda su dahil hiçbir ek besine gereksinimleri olmadığı gösterilmiştir.Bazı hastalık durumları bunun dışındadır.
Anne sütü ile beslenmenin uygulanamadığı durumlarda çocuk mamaları kullanılabilir. Bu tür beslenmeye de yapay beslenme denir. İlk altı ayda anne sütü alan bebeğin anne sütüne ek olarak başka sütler de alması, karışık beslenmedir. Türkiye’de en yaygın görülen beslenme biçimidir.
Doğal olmayan beslenme: İlk altı ayda anne sütü alamayan bebeklerin beslenmesinde ilk seçenek inek sütünden yapılmış çocuk maması olarak bilinen endüstriyel besinlerle olmaktadır. Mama ile beslenme en az altı ay mümkünse bir yıl kadar sürdürülmelidir.
4-6 ay arası:
Eğer anne sütü yeterli değilse dördüncü aydan sonra ek besin başlanır.Bazı bebekler 3 aylıkken bile katı gıda alabilirler.Ancak her bebekte dille itma refleksi vardır. Katı gıdaları ilk 4 ayda dilleriyle iterler.Dille itme refleksi genellikle 4.-7. ayda kaybolur.Bu refleksin çok önemli bir görevi vardır, bebeği anne sütü almaya teşvik eder.
Katı gıdaları vermeye başlarken kendinize uygun olan saati tercih ediniz. Katı gıdalar günün herhangi bir saatinde verilebilir. Katı besinlere başladığınızda bebeğiniz istemezse zorlamayın. Emzirmeye devam edin. Bir hafta sonra tekrar deneyin.
Verdiğiniz katı besinlerin, bebeğin soluk borusuna kaçmaması için bebeğinizi oturur pozisyonda tutunuz.
Katı gıdaları,mamaları çay kaşığıyla veriniz. Büyük kaşıklar bebeklere uygun değildir.
Katı besinleri bebeğiniz yutmayı becerene kadar sadece 1-2 çay kaşığı veriniz. Ve ek besinleri çok yavaş artırınız.
Katı gıdalara geçerken önce bebeğinizi biraz emziriniz sonra az miktarda katı gıdayı yarım çay kaşığı kadar veriniz ve arkasından tekrar emziriniz.
Başlangıçta bebekler katı yiyeceklerin çoğunu kusarlar.
4-6. aylarda bebekler ek besinlere alıştırılabilir. Dördüncü aydan sonra sırasıyla yoğurt, meyve püresi, sebze püresi azar azar başlanılarak verilir.
Nasıl vermelisiniz?
Yoğurt: Tatlı yoğurt olmalıdır. Günlük taze yoğurt veriniz. Bir tatlı kaşığından başlayınız. 7-10 gün sürede bir su bardağına kadar çıkınız. Böylece öğünün birini yoğurt öğünü yapmış olursunuz.
Meyve püresi: Öncelikle elma, muz ve şeftali başlanır. Başlangıçta bir tatlı kaşığı meyve püresi olarak verin. Mikser yerine cam rende kullanınız. Böylece vitaminleri kaybolmaz. Portakal, mandalina, limon gibi meyveler çocuklarda başlangıçta karın ağrısı yapabilir. Bunun için bu ve diğer meyveleri altı aydan sonra vermek daha uygun olur.
Meyvelerin Hazırlanması:
Elma: Elma yıkanır, soyulur, cam rendede ve ya makinede püre haline getirilir. Çift kat tülbentten geçirilir. Su veya püre olarak bebeğe verilir.
Şeftali: Yıkanır, kabuğu soyulur, çatalla püre haline getirilir. Tülbentle suyu sıkılır. Su veya püre olarak verilir.
Muz: Çatalla püre haline getirilir. Elma suyu ile biraz sulandırılabilir.
Sebze püresi: Sebzeler taze ve olgun olmalı. Sırası ile patates, havuç ve pirinç ile başlanır.
Birinci gün; patates püresi ile başlamak pratiktir. Orta boy bir patates iyice yıkanır. Kabuğu soyulur. Az miktarda (iki fincan)su ile haşlanır. Suyu süzülür. Bu suya bir çay kaşığı irmik ilave edilerek irmikler pişene kadar kaynatılır. Bebeğe 1 tatlı kaşığı verilir.
İkinci gün; patates ile birlikte havuç da kaynatılır. Suyu süzülür. Bu suyun içine iki çay kaşığı irmik ilave edilir . İrmikler pişene kadar kaynatılır. Bebeğe verilir( Bir çorba kaşığı kadar ).
Üçüncü gün; kabak, bezelye eklenir. Suyu süzülür. İki çay kaşığı irmik ilave edilir. İrmikler pişene kadar kaynatılır. Bir çorba kaşığı kadar verilir.
Dördüncü gün; irmiğe pirinç veya şehriye eklenir. Bu şekilde bebeğe yedirilir. Üç hafta sonra sebzelerin hem irmikle pişirdiğiniz suyunu, hem de pişirdiğiniz sebzeleri süzgeçten geçirerek püre halinde verebilirsiniz.
Patlıcan, pırasa, karnıbahar, domates ve ıspanak 4-6 ay arasında verilmemelidir.
6,5 aylık bebeği nasıl besleyebiliriz?
Bebeğinizi 6 ay boyunca emzirmeniz, daha sonra ek gıdalara başlamanız genel bir öneridir.
Sorularınız için biz sadece bilgilendirme yapabiliriz. Bebeğinize doktorunuz mutlaka beslenme listesi vermiştir, ona uymanızı öneririm. Alttaki mesajı da bilgilendirme kabul ederek inceleyiniz.
4-8 Ay Arası Beslenme ve Ek Gıdalara Geçiş
İlk 4-6 ay anne sütü ile beslenen bebeğe 4-6 aylarda ek gıda verilmeye başlanır. Bu Dünya Sağlık Örgütü dahil tüm beslenme otoritelerinin ortak görüşüdür. Çünkü bu dönemde bebeğe verilen anne sütü veya biberon maması tek başına yeterli olmaz. Bebeğinizin besin ihtiyaçları farklılaşır, daha koyu kıvamlı gıdalar ile beslenip daha uzun süre tok kalmaya ihtiyacı vardır. Bu dönemde bebek kaşıkla beslenmeye alıştırılmalı ve çiğneme ve yutma kabiliyetleri gelişmelidir.
Ek Besinlere geçerken nelere dikkat etmeliyiz?
• Bebeğinize ilk vereceğiniz gıdanın onun tarafından kabul edilmesini kolaylaştırmak istiyorsanız bu ilk adımı o açken atmalısınız. Vereceğiniz yiyeceği küçük bir çay kaşığına ya da parmağınızın ucuna yerleştirerek bebeğinizin dudaklarına değdirin. Bu yeni tattan hoşlanıp hoşlanmadığını kolayca anlayabilirsiniz. Eğer yiyeceği diliyle iter ve bu tavrını ikinci denemeden sonra halen devam ettirirse onu daha fazla zorlamamanızı ve bu yeni yiyeceği bir daha denemeden önce 3-4 gün beklemenizi tavsiye ederiz.
• Yutma işlevinin gelişmemiş olması kaşıkla beslenmeyi güçleştirir. Bazı bebekler bu geçişi kolay yapamazlar ve kaşıkla beslenmeyi redderler. Geçiş döneminde çok sabırlı olmak gereklidir.
• Yeni ve farklı gıdalara teker teker ve en az 3-5 gün ara ile başlanmalıdır. Yeni verilmeye başlanan gıdaların bebekte alerji ya da sindirim güçlüğü yaratmadığının anlaşılabilmesi için aynı anda birden fazla gıda başlanmamalıdır.
• Yeni besinler önce az miktarda verilmeli zamanla miktar bir öğün oluşturacak şekilde artırılmalıdır.
• Her yeni gıdada bebeğinizin kakasında bazı değişiklikler olabileceğini bilerek fazla telaşlanmamalısınız.
• 12. ay sonuna kadar bebek için hazırlanan gıdalara tuz ve şeker ilave edilmemelidir.
• Bebeğe verilecek bütün yiyecekler taze ve katkısız olmalıdır. Kimyasal koruyucu madde içeren konserve ve katkı maddeli hazır yiyecekleri bebeğinizin beslenmesinde kullanmamalısınız.
• Bebek için her öğün taze besin hazırlamalı ve bu besinleri oda sıcaklığında uzun süre bekletmemelisiniz.
• Diş çıkarma dönemi bebeğin iştahsız ve huzursuz olduğu zamanlardır. Bu dönemlerde bebek anne sütü veya biberon mamasını daha fazla almak isteyebilir. Kaşığı reddetme, bu dönemde karşılaşılabilen bir problemdir, ısrarcı olmamak gerekir. Doktorunuzla görüşerek bebeğinizin günlük besin ihtiyacını karşılayacak kadar beslenip beslenmediğini öğrenebilirsiniz.
Bebeğinizin İlk Gıdaları..
Bebeğinize ilk vereceğiniz ek gıda Pirinçli bir mama olmalıdır. Evde kendiniz pirinç unu muhallebisi yapabilirsiniz.
Pirinçli mamadan sonra bebeğe başlanacak ek besin sebze çorbası olmalıdır. Genellikle öğlen öğünlerinde tercih edebilirsiniz.
Meyve suyu ve meyve püresi de bu aylarda vermeye başlayabileceğimiz ek gıdalardandır. Meyve genelde ara öğünlerde tercih edilir ve ilk olarak elma, havuç suyu ile başlanır.
Bebeğiniz 6 ayına geldiğinde; ara öğün olarak yoğurt vermeye başlayabilirsiniz. Bu aylarda meyve olarak muz, portakal,kivi de başlanabilir. Ayrıca bebeğinize daha zengin sebzelerle hazırlanmış sebze çorbası verebilirsiniz. Bu ayda havuç, patatesin yanı sıra kabak, bezelye, taze fasulye, enginar gibi sebzeleri kullanmaya devam edebilirsiniz. 6. aydan sonra bebeğinize kahvaltı vermeye başlayabilirsiniz. Haşlanmış yumurta sarısı, (12. aydan önce beyazı verilmez) beyaz peynir ve pekmez ile hazırlayacağınız kahvaltı bebeğinize sağlıklı bir kahvaltı öğünü olacaktır.
-
aydan sonra, çorbalarına kıyma, kırmızı et, tavuk ilavesi yapabilirsiniz.
-
ayında, ev tarhanasından yapılmış çorba, şehriye, yayla çorbalarına geçiş yapılır.